در گذشته چگونه از مصالح استفاده می کردند؟

دگرگونی مصالح در طول تاریخ

بارز است که هنر معماری و مهندسی ساخت و ساز در گذر زمان دچار تغییرات و دگرگونی هایی شده است. به این گونه که مصالح و متریال های مدرنی وارد کار شده اند که نما، دوام و عایق کاری ساختمان ها را بهینه کرده اند. البته در تمام موارد نمی توان از عبارت بهینه و مقاوم سازی استفاده کرد چرا که در برخی موارد سازه های قدیمی دارای دوام بیشتری بوده اند تا حدی که تاکنون اثراتی از آنها باقی مانده است. اما نحوه استفاده از مصالح در گذشته و امروز بیش از نوع مصالح دچار دگرگونی شده است. به همین دلیل در برخی موارد، برای طراحی ویلا از گذشته الگو می گیرند.

تغییر مصالح ساختمانی در طول تاریخ

سنگ ها در گذر زمان چه تغییری کرده اند؟

در واقع ساختار و شیوه فراوری سنگ ها از گذشته تاکنون دچار تغییرات فراوان شده است. برای مثال اگر نگاهی به نمونه های معماری های تاریخی بیاندازید مشاهده خواهید کرد که از سنگ ها به صورت تخته ای و در تکه هایی با ابعاد بزرگ استفاده شده است. علاوه بر این دارای تراشکاری های سطحی نیز بوده اند. در واقع سنگ از اصلی ترین و اولین مصالح قدیمی در باستان می باشد.

امروزه سنگ ها به صورت ماسه سنگ، سنگ رودخانه ای، سنگ پازلی، سنگ لاشه و … به کار می روند که نمایی متفاوت و سبکی مدرن تر ایجاد می کنند. برخی سنگ ها طی فراوری های صنعتی فشرده شده اند مانند سنگ مرمر و گرانیت که دارای رنگ و طرح طبیعی جذابی می باشند. معمولا گرانیت ها به صورت تخته ای استفاده می شوند.

استفاده از بتن و سیمان در گذشته و امروز

ممکن است سیمان را با توجه به پراکندگی که دارد از مصالح قدیمی به حساب نیاورید و اشتراک در استفاده از مصالح در گذشته و امروز را محدود به مواردی مانند سنگ، چوب و آجر بدانید اما سیمان و بتن که ترکیب آب، سنگ دانه و سیمان است از گذشته تاکنون از مصالح پرکاربرد در ساختمان سازی بوده اند. سیمان بهترین ملات برای در هم نگه داشتن آجرها و سنگ ها به صورت یکنواخت می باشد و عموما به صورت مستقل و به تنهایی مورد استفاده قرار نمی گیرند. در اصل برای هم بستگی مصالح دیگر به کار می روند.

در گذشته برای همبستگی آجرها و امروز برای یکنواختی بلوک ها از سیمان استفاده می شود.

کاربرد بتن در معماری از گذشته تا امروز

استفاده از مصالح چوبی در گذشته و امروز

از قرن ها پیش در کشورهای غربی و شرقی پل ها و خانه های چوبی بسیار رایج و پراکنده بوده اند. یکی از دلایل آن پراکندگی زیاد چوب و دسترسی به آن می باشد. چرا که درصد زیادی از طبیعت آن را از گذشته در اختیار ما گذاشته است. به علاوه چوب ها در گذشته تا حدودی به صورت خام و با برش های دستی مورد استفاده قرار می گرفتند که از دید معماران امروزی دارای ارزش هنری فراوانی می باشد.

اما امروزه چوب ها مانند ترمووود به صورت فشرده یا مانند ملچ، خام و شکل های به کار می روند از نظر مقاومت و زیبایی متنوع هستند. دگرگونی استفاده از مصالح از گذشته تا امروز چوب را به شیوه دیگری وارد دنیای ساختمان سازی و معماری کرده است.

در گذشته و امروز روی چوب ها تراشکاری و معرق کاری هایی روی درب ها و پنجره ها انجام می شد امروزه نیز در سبک های مدرن تر این کار انجام می شود.

استفاده از مصالح ساخت نما در گذشته و امروز

از گذشته انواع سنگ، آجر، موزائیک، کاشی، سرامیک، سیمان و … برای نما مورد استفاده قرار می گرفتند. سرامیک، موزائیک و کاشی قدمت کمتری دارند. عمده ترین تفاوت استفاده از مصالح از گذشته تا امروز در نما می باشد. عموما معماران باستان کمتر مصالحی جداگانه برای برای نمای یک ساختمان در نظر می گرفتند برای مثال ساختمان کاملا از سنگ ساخته می شد و نهایتا برای زیبایی طراحی های برجسته را با رنگ نقاشی می کردند. سفالگری نیز برای زیبایی سازی در معماری به کار می رفت.

به این دلیل که مصالح محدودی به صورت دستی با وسایل غیر پیشرفته تراشکاری شده و طرح هایی با مفهوم را شامل می شدند امروزه از ارزش معماری بالایی بهره مند هستند.

مصالح مدرن در ساختمان سازی

نتیجه گیری

مصالح ساختمانی نیز در طول تاریخ دچار دگرگونی هایی شده اند. برخی از آنها از نظر ساختار و شکل ظاهری تغییر کرده اند برای برخی از سنگ ها در گذشته به صورت تخته هایی در ابعاد بزرگ به کار می رفتند. امروزه نیز به شکل ها و اندازه های متنوع تری استفاده شده و حتی با دستگاه های صنعتی برش داده می شوند. چوب ها نیز در گذشته به صورت خام به کار می رفته اند. اما امروزه علاوه بر خام به شکل فشرده نیز در ساخت و ساز مورد استفاده قرار می گیرند. دگرگونی مصالح از گذشته تا امروز مواردی را نیز اضافه کرده است برای مثال سرامیک، کاشی، انواع کامپوزیت و این گونه مصالح به نحوی مدرن می باشند.

سوالات متداول

1. چه فلزاتی در ساخت و ساز از گذشته تا به امروز مورد استفاده قرار می گرفتند؟
   آهن و آلیاژهای آن، مس، آلومینیوم، چدن، استیل ضد زنگ، برنج و روی که برخی مربوط به معماری باستان بوده و برخی در ساختمان سازی مدرن به کار می روند.
2. عایق بندی ساختمان های قدیمی چگونه بوده است؟
   عایق خارجی، عایق داخلی، عایق کاری همگن و عایق کاری دو لایه انواع عایق بندی در ساختمان های قدیمی می باشند.
3. چوب ها در ساختمان سازی باستان چه کاربردی داشته اند؟
   تیرک‌ها، چهارتراش، فیبر و روکش‌های چوبی از کارایی چوب های طبیعی در معماری می باشد.